Het woord ‘duurzaamheid’ heeft veel lading. Het draait namelijk om alles waar we zuinig op zijn. De afgelopen jaren zijn er daarom door ons ettelijke duurzame plannen bedacht en evenzovele maatregelen genomen. Echter, ze bleken alle slechts een druppel op een gloeiende plaat te zijn.
Conclusie: duurzaamheid blijkt vooralsnog te complex voor ons. Heus, we doen ons best om een betaalbare energietransitie vlot te trekken, maar lijken een geest na te jagen. Waarom we zo weinig resultaat boeken? Omdat we teveel overheden met te weinig visie hebben. Europa, de Tweede Kamer, provincies en gemeenten, ze liggen niet op één lijn en dus doet iedereen van alles, maar niemand exact hetzelfde. Daarnaast zijn het teveel papieren plannen, bedacht van achter een bureau.
Een eenduidige visie is in deze de sleutel tot succes. Waar gaan we naartoe en vooral, hoe gaan we daar naartoe? En als we de beoogde koers dan hebben ingezet, wijken we daar niet meer van af. Dus niet eerst belonen en daarna straffen, zoals nu met bezitters van elektrische auto’s gebeurt. Dus niet eerst de accijns op fossiele brandstoffen verhogen en daarna toch weer schrappen om vervolgens het tekort uit onze vergroeningspot te halen.
Misschien wel de belangrijkste tip die ik overheden wil meegeven: loop niet te ver op de troepen vooruit. Verduurzaming is geweldig, maar niet als daardoor het net overbelast raakt. En emissiezones instellen, daar kan ik ook mee leven, maar wacht dan wel totdat onze automotivesector dat aankan. Zo lees ik dat de 30 grootste steden van Nederland in 2025 geen busjes en vrachtwagens op diesel en benzine meer mogen toelaten in hun binnenstad. Hoe dan? Elektrische vrachtwagens zijn onbetaalbaar en de elektrische busjes die er zijn, zijn niet alleen duur, maar hebben ook nog eens een te beperkte actieradius en nauwelijks trekkracht. Om nog maar te zwijgen van onze ontoereikende laadpaleninfrastructuur.
Met andere woorden, ga niet als een kip zonder kop verduurzamen, maar denk na over een alomvattend plan dat realistisch is. Want als we zo doorgaan, komt er hooguit een tweede druppel op die plaat bij.
Camillus Overmeire is directeur van JUST Notarissen
